Wikileaks tarafından yayınlanan bir belgeye göre, ABD Kazakistan Büyükelçisi Richard E. HOAGLAND’ın 8 Haziran 2009 tarihinde ülkesine gönderdiği “Kazakistan: Çin Büyükelçisinin Kilit Dış Politika Konularındaki Yorumları” başlıklı telgraf mesajı, Gürcistan ve özellikle Saakaşvili hakkında da birtakım değerlendirmeler içeriyor.

Söz konusu mesaj, Çin Büyükelçisi Cheng GUOPING’in Kazakistan’ın başkenti Astana’da ABD Büyükelçisine verdiği akşam yemeğinde dile getirdiği ileri sürülen görüşlerden oluşuyor. Mesaja göre GUOPING, kendi ülkesinin politikaları, insan hakları, Başkan Obama, Afganistan’ın yeniden inşası, Rusya’nın Orta Asya politikası, İran’daki başkanlık seçimi, Kuzey Kore’nin nükleer denemeleri, Orta Asya enerji kaynakları gibi konuların yanı sıra, Ağustos 2008’deki Rusya-Gürcistan savaşı bağlamında Gürcistan Devlet Başkanı Saakaşvili’yle ilgili de görüş belirtmiş.

Mesajın Gürcistan’la ilgili 8 ve 9 no.lu bölümleri şöyle:

8. Gürcistan’la ilgili olarak Gouping, Rusya’nın Gürcistan Devlet Başkanı Sakaaşvili’yi askeri güç kullanarak devireceğini sandığını söyledi. Ayrıntıya girmedi veya özel herhangi bir şey söylemedi, fakat yalnızca Rusya’nın çoktan Abhazya ve Güney Osetya’da askeri üsler kurduğunu ve öngörülebilir bir gelecek için orada kalmasının muhtemel olduğunu belirtti. Guoping dört yıl Gürcistan’da çalışmış ve halkının tarihini ve kültürünü iyi biliyor. Güney Osetya’nın Rusya ile güçlü kültürel bağları olduğunu, fakat Osetlerin nihayetinde Rus etkisinden daha fazla bağımsızlık için bastırmalarının muhtemel olduğunu belirtti.

9. (C) Alışılmadık kaba bir dille Guoping, Saakaşvili hakkında “olgun bir devlet adamı değildir. Rus provokasyonlarına aşırı tepki gösterdi ve Rusya’ya Abhazya ve Güney Osetya’yı alma fırsatı verdi” şeklinde konuştu. Guoping ABD Dışişleri Bakanı Rice’ın, Ağustos 2008’deki savaştan önce Haziran 2008’de Gürcistan’ı ziyaret etmesinin, dolaylı olarak Saakaşvili’yi askeri harekâtta bulunmaya teşvik etmiş olabileceğini belirtti. Anladığı kadarıyla Saakaşvili’nin Dışişleri Bakanı Rice’a Gürcistan silahlı kuvvetlerinin seferber etmeye ilişkin planları hakkında bilgi vermesi ve Rice’ın doğrudan karşı çıkmaması üzerine, Saakaşvili’nin bunu ABD’nin destek işareti olarak aldığını söyledi. Guoping, “Açık bir biçimde Rusya Gürcistan’ı yemledi ve kandırdı. Fakat Saakaşvili Batum’daki (Acaristan’daki) önceki başarısının etkisi altında kaldı ve ABD’yi savaşa dahil edebileceğini düşündü”. Guoping, eski Parlamento Sözcüsü Nino Burcanadze’nin Gürcistan’ın yeni başkanı olmasını umduğunu söyledi. “O (Burcanadze) Saakaşvili’den çok daha fazla olgundur. O (Saakaşvili) daha fazla kalmayacak” dedi.

Mesajın Orijinali

Monday, 08 June 2009, 10:08

C O N F I D E N T I A L SECTION 01 OF 04 ASTANA 000982

SIPDIS

STATE FOR SCA/CEN, SCA/A, EUR/CARC, EAP/CM, EAP/K, EEB/ESC

EO 12958 DECL: 06/08/2029

TAGS PREL, ECON, EPET, AF, GG, RS, IR, KN, ZK, KZ

SUBJECT: KAZAKHSTAN: CHINESE AMBASSADOR COMMENTS ON KEY FOREIGN

POLICY ISSUES

REF: ASTANA 0678

Classified By: Ambassador Richard E. Hoagland, 1.4 (b), (d)

1. (SBU) SUMMARY: On June 5, Chinese Ambassador Cheng Guoping hosted the Ambassador for dinner at the restaurant on the 23rd floor of a striking new hotel built in Astana and owned by the Chinese National Petroleum Company. During a fascinating, wide-ranging, three-hour tour d'horizon, the Chinese Ambassador discussed his government's policy -- and occasionally made personal comments -- on human rights, smart power, President Obama, Afghanistan's reconstruction, Russia's policy in Central Asia, Georgian President Saakashvili, Iran's upcoming presidential elections, North Korea's nuclear tests, Central Asia's energy resources, the Manas air base, and the proposed international nuclear fuel bank. The Chinese Ambassador clearly enjoyed the free and easy, open-ended conversation and invited the Ambassador to meet again, at the restaurant, in the near future. Guoping was joined by an unidentified policy advisor and an interpreter, to whom he addressed his remarks in soft whispers throughout the evening. END SUMMARY.

(…)

ON GEORGIA

8. (C) On Georgia, Guoping said he expects Russia to use military force to overthrow Georgian President Saakashvili. He did not elaborate or offer any specifics, but merely observed that Russia has already established military bases in Abkhazia and South Ossetia and is likely to remain there for the foreseeable future. Guoping worked in Georgia for four years and understands well the history and culture of its people. He observed that South Ossetia has strong cultural ties to Russia, but said it is likely that the Ossetians will ultimately press for greater independence from Russian influence.

9. (C) In unusually blunt language, Guoping said Saakashvili is "not a mature statesman. He overreacted to Russian provocations and gave Russia the opportunity to take Abkhazia and South Ossetia." Guoping suggested that Secretary Rice's July 2008 visit to Georgia before the war in August 2008, might have indirectly encouraged Saakashvili to take military action. He said his understanding was that Saakashvili briefed Secretary Rice on his plans to mobilize Georgian armed forces and when she did not directly object, Saakashvili mistook that as a sign of U.S. support. Guoping said, "Clearly, Russia baited and cheated Georgia. But Saakashvili was impressed with his earlier success in Batumi (Adjara) and he thought he could involve the United States in the war." Guoping said he expects former Parliament Speaker Nino Burjanadze to become Georgia's next president. "She is much more mature than Saakashvili. He won't stay long," he said.

(…)

http://www.guardian.co.uk/world/us-embassy-cables-documents/210695